Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013

Έτσι κι αλλιώς φταίει ο κακός (μας ο) καιρός - Από τα Οικολογικά Ροδιακά


Σαστισμένη και συγκλονισμένη παρακολουθεί η κοινή γνώμη αυτά που συνέβησαν και συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες στην περιοχή μας. Καιρικά φαινόμενα μεγάλης έντασης – πρωτόγνωρα θα τα ονομάσουν μερικοί – αλλά και αβλεψίες που οδήγησαν σε μεγάλες καταστροφές αλλά πάνω απ’ όλα στην απώλεια τεσσάρων ανθρώπων. Τέσσερις ζωές που δε θα έπρεπε και που θα μπορούσαν να μην έχουν χαθεί.


Οι λόγοι

Μεγάλη κουβέντα γίνεται ξανά, όπως κάθε φορά, στους λόγους και τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την τραγωδία. Όλοι οι πολίτες αλλά και οι αρχές προσπαθούν να εξηγήσουν τι φταίει. Κι ο καθένας δίνει μια εξήγηση πολλές φορές κατά πως τον βολεύει. Οι αρχές ισχυρίζονται ότι έφταιγε ο κακός καιρός, οι πολίτες βλέπουν χρόνια τώρα την αδυναμία να προστατευτούν οι ίδιοι και οι περιουσίες τους από τέτοια φαινόμενα και η δικαιοσύνη προσπαθεί να αποδώσει με τη σειρά της ευθύνες όπου δει.

Εμείς, πιστεύοντας ότι τέτοιας σφοδρότητας και σοβαρότητας φαινόμενα δεν μπορούν να ερμηνευτούν μονοσήμαντα, θα προσπαθήσουμε να δούμε λίγο πιο ψύχραιμα τα πράγματα, μιας που έχουν περάσει οι πρώτες μέρες και εντυπώσεις. Πιστεύουμε λοιπόν ότι υπάρχει μια σειρά λόγων για τα όσο συνέβησαν, αιτίες που αν δεν εξαλειφθούν ή περιοριστούν είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα έχουμε τα ίδια ξανά και ξανά.

Σφοδρά φαινόμενα που θα γίνουν σφοδρότερα στο μέλλον







Παραλία Ιαλυσού



Είναι γεγονός πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ημερών ήταν εντονότατα. Όμως είναι πιθανότατο να εμφανιστούν ξανά και με μεγαλύτερη ένταση και συχνότητα λόγω της κλιματικής αλλαγής που φαίνεται να έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Τα θύματα και το κόστος της κλιματικής αλλαγής θα αυξάνεται εάν δε συμβούν δύο πράγματα. Πρώτον, να περιορίσουμε τις αιτίες που την προκαλούν, όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, και δεύτερον να σχεδιάσουμε τις υποδομές μας και να θωρακιστούμε βασιζόμενοι πλέον στις νέες συνθήκες .
Δυστυχώς όπως έδειξε η πρόσφατη Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα στη Βαρσοβία που έγινε με φόντο τις τεράστιες καταστροφές όπως αυτές στις Φιλιππίνες, ο δρόμος για μια επιτυχημένη συμφωνία για το κλίμα θα είναι μακρύς. Από την άλλη πλευρά οι κυβερνήσεις δείχνουν πιο πρόθυμες να πληρώνουν για τις καταστροφές παρά να προσπαθήσουν να τις περιορίσουν.



Το πρόβλημα των υποδομών 





Το περίεργο θα ήταν να μην πλημμυρίσουν τα Αφάντου



Αυτό που επιβάλλει ο κοινός νους, δηλαδή τον επανασχεδιασμό και την επαναδιαστασιολόγηση των υφιστάμενων υποδομών εμείς το βλέπουμε ακόμα σαν όνειρο θερινής νυκτός. Κι αυτό γιατί οι υποδομές που έχουμε είναι ελλιπείς ακόμα και για συνηθισμένα φαινόμενα. Μας λείπουν δηλαδή βασικές υποδομές, όπως η γέφυρα στη Κρεμαστή που χρόνια σχεδιάζεται αλλά ποτέ δεν υλοποιείται με αποτέλεσμα το αεροδρόμιο της Ρόδου, ένα από τα μεγαλύτερα σε όγκο επιβατών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, να συνδέεται με την πόλη της Ρόδο με μισή γέφυρα που έγινε επί Ιταλίας!


Κρεμαστή 2013



Από την άλλη πλευρά ακόμα και αυτές οι λειψές υποδομές που έχουμε είτε δεν συντηρούνται είτε υποβαθμίζονται. Τα δίκτυα όμβριων υδάτων για παράδειγμα στην Ιαλυσό που έγιναν πολλά χρόνια πριν ή τα ρέματα σε όλο το νησί αφήνονται για χρόνια στη μοίρα τους με την απλή δικαιολογία που εκστόμισε ο Δήμαρχος Ρόδου ότι δεν υπάρχει στη χώρα μας κουλτούρα συντήρησης!! Ο ίδιος έχει τέτοια κουλτούρα άραγε; Οι υποδομές επιβαρύνονται επιπλέον από την πολιτεία αλλά και τους πολίτες και επιχειρηματίες, αφού βέβαια τους το επιτρέπουν οι (αν)αρμόδιοι με παράνομες δραστηριότητες όπως το κλείσιμο ή το στένεμα ρεμάτων, η οικοδόμηση σε απαγορευμένες ζώνες, η αλλαγή του ανάγλυφου κοκ.


Το ξενοδοχείο SUNSHINE – Χωρίς λόγια



Όμως δεν είναι και λίγες οι περιπτώσεις όπου είτε ο Δήμος είτε πολίτες απορρίπτουν ανεξέλεγκτα απόβλητα τα οποία έχουν κατακλύσει όλο το νησί και που φυσικά κανένας δε γνωρίζει πού θα βρεθούν σε μια ξαφνική κακοκαιρία όπως η τελευταία. Για τις ενέργειες αυτές δεν έχει λογοδοτήσει φυσικά κανένας.




Χάρτινες κατασκευές


Ο παραλιακός δρόμος στα Αφάντου στις 30-01-2011 μετά τη μεγάλη θεομηνία



Έχουν δημοσιευτεί ήδη φωτογραφίες που δείχνουν έργα φτιαγμένα από χαρτί, όπως αυτά στην παραλία Αφάντου, μια περιοχή που δοκιμάστηκε στο τέλος Ιανουαρίου του 2011 από σφοδρά πλημμυρικά φαινόμενα και όμως σήμερα έχει την ίδια αν μη χειρότερη εικόνα από τότε. Οι πρόχειρες κατασκευές δεν περιορίζονται μόνο εκεί βέβαια αλλά είναι απ’ ότι φαίνεται ο κανόνας στην κατασκευή των δημοσίων έργων αν κρίνουμε από την ευκολία με την οποία καταρρέουν.


Το ίδιο σημείο σήμερα. Πεταμένα λεφτά και σε δουλειά να βρισκόμαστε 

Αντί λοιπόν οι υποδομές και η κατασκευή των έργων να ενισχύονται αφού όπως λέμε παραπάνω και όπως προειδοποιούν όλες οι οργανώσεις που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή, η συχνότητα και η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων αλλά και των καταστροφών που αυτά επιφέρουν θα αυξηθεί, οι δικές μας οι υποδομές είτε δεν υπάρχουν, είτε είναι σαθρές και συστηματικά υποβαθμίζονται και δεν συντηρούνται κατάλληλα. Είναι λοιπόν ένας κρίσιμος τομέας για την προστασία των πολιτών, της οικονομικής και κοινωνικής ζωής που δεν μπορεί να παραβλεφθεί.


Ποδηλατόδρομος άρπα κόλλα
Η σημασία της πολιτικής προστασίας
Τεράστια είναι η σημασία της πολιτικής προστασίας όσον αφορά την πρόληψη αλλά και την άμεση επέμβαση σε τέτοια γεγονότα. Δυστυχώς είναι κάτι που δεν το έχουν επαρκώς αντιληφθεί οι (αν)αρμόδιοι άρχοντες και ειδικά ο Δήμος που έφτιαξε ένα γραφείο πολιτικής προστασίας μονοπρόσωπο. Ένα από τα πιο νευραλγικά πόστα υπεύθυνο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, όπως πλημμύρες, φωτιές, σεισμοί κοκ, που δεν είναι και λίγες κάθε χρόνο, στελεχώνεται από ένα άτομο!!



Η κουλτούρα που ψάχνει ο Δήμαρχος είναι εδώ 

Ενώ λοιπόν υπάρχουν οι προδιαγραφές και οι κανόνες για την αντιμετώπιση τέτοιων κινδύνων όπως τα πλημμυρικά φαινόμενα, φυσικά δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν από ένα άτομο. Υποτίθεται ότι οι μεγάλοι δήμοι έγιναν στη χώρα για να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις με σοβαρό και υπεύθυνο τρόπο και με οργανωμένες και στελεχωμένες υπηρεσίες και αυτό άλλωστε είναι και το βασικό επιχείρημα για τη διατήρηση αυτών των δήμων. Αλλιώς λοιπόν ποιος ο λόγος να υπάρχουν όταν λειτουργούν με τον τρόπο που λειτουργούσαν οι κοινότητες; Δε θα έπρεπε με άλλα λόγια σε επείγουσες καταστάσεις να υπάρχει ένα σχέδιο αντιμετώπισής τους αντί να αυτοσχεδιάζουμε και να ψάχνουμε εκείνη την ώρα να βρούμε τους υπεύθυνος; Δε θα έπρεπε ο καθένας να ξέρει τι πρέπει να κάνει αντί να ψαχνόμαστε; Εδώ σίγουρα λοιπόν φταίει η κουλτούρα αλλά όχι ολόκληρης της χώρας.



Ο ρόλος της δικαιοσύνης



Ιαλυσός 2013 – Καταστροφή και απόγνωση. Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί;


Σαφώς η δικαιοσύνη παίζει ένα σημαντικό ρόλο στη υπόθεση της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών. Όμως από τη στιγμή που περιορίζεται στη διερεύνηση ευθυνών μετά την καταστροφή και η διερεύνηση αυτή διαρκεί χρόνια, όπως πχ για τις πλημμύρες του 2011 για τις οποίες η προκαταρκτική έρευνα συνεχίζεται (βλ. Δημοκρατική 26/11/2013), δεν είναι δυνατόν να πειστούν οι πολίτες ότι πραγματικά αποδίδονται ευθύνες όταν πρέπει σ’ αυτούς που πρέπει.
Όμως το ζητούμενο είναι να είμαστε επιμηθείς να μην προνοούμε δηλαδή ποτέ στο ελάχιστο; Δε θα ήταν πιο παραγωγικό και ασφαλώς πιο επωφελές για το δημόσιο συμφέρον να καλέσει ο εισαγγελέας το δήμαρχο, τον περιφερειάρχη και τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΔΕΥΑΡ κλπ) στις αρχές του φθινοπώρου για να του καταθέσουν τις πράξεις και ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων ή για τον περιορισμό των επιπτώσεων τους; Εκτός εάν με το όρο δημόσιο συμφέρον σ΄αυτό το νησί εννοούμε μόνο την επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα αποτελέσματα

Απώλεια ζωών

Το πρώτο και σημαντικότερο αποτέλεσμα όλων των παραπάνω αστοχιών είναι φυσικά η απώλεια ανθρώπινων ζωών. Σε μερικές περιπτώσεις οι άνθρωποι-θύματα των καιρικών φαινομένων πράγματι αψηφούν ή υποεκτιμούν τη σοβαρότητα των καταστάσεων, πράγμα που είναι αναμενόμενο κάτω υπό ορισμένες περιστάσεις. Γι’ αυτό όμως πρέπει να μειώνεται στο ελάχιστο η πιθανότητα ο ανθρώπινος παράγοντας να οδηγεί σε τραγωδίες και απώλεια ζωής. Δυστυχώς, τουλάχιστον στην περίπτωση των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στη Γέφυρα της Κρεμαστής, όλη η ευθύνη για το εάν διασχίσουν το χείμαρρο ή όχι αφέθηκε σε αυτούς με τα γνωστά αποτελέσματα.

Να θυμίσουμε απλά ότι στο νησί της Ρόδου έχουν χαθεί πολλές ζωές σε παρόμοια περιστατικά, ειδικά σε χείμαρρους . Τα τελευταία πενήντα χρόνια λοιπόν τουλάχιστον επτά άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τα νερά διαφόρων χειμάρρων ενώ πολλοί σώθηκαν την τελευταία στιγμή.



Κόστος ζημιών πολλαπλάσιο από αυτό για πρόληψη

Παστίδα – Λίγες ώρες μετά τη νεροποντή

Είναι απόλυτο βέβαιο ότι το κόστος των υλικών ζημιών που σημειώνονται λόγω αυτών των φαινομένων είναι πολλαπλάσιο από τις δαπάνες για έργα πρόληψης. Αυτό φάνηκε και στις πρόσφατες πλημμύρες αφού υπολογίζεται ότι το κόστος για την αποκατάσταση των δημόσιων και δημοτικών υποδομών καθώς και οι αποζημιώσεις των πληγέντων θα ανέλθουν σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Ποσό που βέβαια είναι σαφώς ψηλότερο από αυτό των έργων πρόληψης και γίνεται ακόμα ψηλότερο αν υπολογίσουμε τις χαμένες ώρες είτε από τις υπηρεσίες ασφαλείας και τα συνεργεία είτε από τους πολίτες που δεν μπορούν να κάνουν χρήση των υποδομών, ή πρέπει να αντιμετωπίσουν απώλειες και ζημιές ή απλά να πάνε στη δουλειά τους.



Ανασφάλεια και αγανάκτηση στους πολίτες, φόβος ειδικά για τα παιδι

Παγκόσμια πρωτοτυπία – Το τειχίο έκλεισε τον αγωγό

Η επόμενη μέρα μιας μεγάλης καταστροφής είναι δύσκολη για όλους. Πρώτα απ’ όλα για τους συγγενείς και γνωστούς των θυμάτων και κατόπιν για όσους αντιμετωπίζουν μεγάλες υλικές ζημιές. Όμως αυξημένη είναι και η ανασφάλεια και η αγανάκτηση ανάμεσα στους πολίτες που βλέπουν ότι δεν υπάρχει ένα ευνομούμενο κράτος που να μπορεί να παράσχει στοιχειώδη ασφάλεια στους πολίτες τους. Διαταράσσεται έτσι η κοινωνική και οικονομική ζωή και εδραιώνεται ένα κλίμα αβεβαιότητας.

Πολύ σημαντικός για τη νέα γενιά και ειδικά για τα μικρότερα παιδιά είναι ο παράγοντας του φόβου. Όσοι από εμάς ήρθαμε σε επαφή και συζητήσαμε με τα παιδιά διαπιστώσαμε διάχυτο το συναίσθημα του φόβου ακόμα και πανικού σε μερικές περιπτώσεις. Αυτό είναι το χειρότερο μάθημα για αυτά αφού διαπιστώνουν ή διαισθάνονται ότι μεγαλώνουν σε ένα κόσμο όπου κυριαρχεί η ανασφάλεια και ο κίνδυνος.

Πανελληνίως ρεζίλι

Για μια ακόμα φορά γίναμε ρεζίλι στο πανελλήνιο και αποδείξαμε ότι ο Κολοσσός της Ρόδου, όπως έχουμε ξαναγράψει, έχει πήλινα πόδια. Ευτυχώς βέβαια που δεν βρισκόμασταν σε τουριστική περίοδο γιατί τότε το ρεζίλι θα ήταν διεθνές. Ακούσαμε επανειλημμένως τα ΜΜΕ να αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν το τουριστικό θαύμα ενός νησιού όπως η Ρόδος να στηρίζεται σε μισή ιταλική γέφυρα και σε βουλωμένους αγωγούς όμβριων υδάτων. Από την πλευρά του το επίσημο κράτος στην ουσία υπεξαιρεί τους πόρους του αεροδρομίου Ρόδου είτε μεταφέροντάς τους αλλού είτε αρνούμενο να εκτελέσει έργα αναβάθμισης στην περιαερολιμενική περιοχή μιας που εκατομμύρια επισκεπτών διέρχονται από αυτήν πηγαίνοντας ή φεύγοντας από τον αερολιμένα ‘Διαγόρας’.

Μπαλώματα για μια ακόμα φορά

Φοβόμαστε ωστόσο ότι όπως όλα δείχνουν παρά τις εξαγγελίες του κ. Μιχελάκη και τις ευχαριστίες Κουσουρνά και Μαχαιρίδη, για μια ακόμα φορά θα μείνουμε στα μπαλώματα. Αυτό άλλωστε φαίνεται από το ποσό της ενίσχυσης που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών (€150.000) το οποίο υπολείπεται κατά €100.000 του ποσού που θα διαθέσει η Τράπεζα Πειραιώς!! Για μια ακόμα φορά δηλαδή δε θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι υποδομές ούτε βέβαια να κατασκευαστούν νέες.

Από την πλευρά του ο Δήμος Ρόδου δε φαίνεται διατεθειμένος να προχωρήσει, είτε μόνος είτε σε συνεργασία με εξειδικευμένους φορείς, σε μια εκτεταμένη τεχνική αξιολόγηση του προβλήματος και κατάθεσης συγκεκριμένων προτάσεων για την επίλυσή του ενώ πλέον είναι γνωστές οι προβληματικές περιοχές και τα ευαίσθητα σημεία του νησιού. Με λίγα λόγια μάλλον περιμένουμε να μπαλώσουμε την κατάσταση μέχρι να έχουμε τα ίδια ξανά.

Επίλογος

Τα πράγματα είναι σχετικά ξεκάθαρα. Πρέπει να αποφασίσουμε εάν θέλουμε τελικά ανθρώπους που να σχεδιάζουν και να υλοποιούν ένα βιώσιμο και ασφαλές μέλλον για τον τόπο μας ή εάν απλά θέλουμε κομματικούς τοποτηρητές που απλά χορεύουν καλό ζεϊμπέκικο. Άνθρωποι που υποτιμώντας τη ψήφο του λαού που τους εξέλεξε δεν κάθονται στο ίδιο τραπέζι να συζητήσουν και να βρουν λύσεις αλλά υπονομεύουν ο ένας τον άλλο. Άνθρωποι που καταλογίζουν ευθύνες σε όλους τους άλλους πλην των εαυτών τους παρόλο που ασκούν ουσιαστική εξουσία τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Επομένως λοιπόν μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι φταίει ο κακός καιρός αλλά φταίει και ο κακός μας ο καιρός που τους ανεχόμαστε και τους ξαναψηφίζουμε. Είναι όμως απορίας άξιο που τις τελευταίες μέρες διαβάζουμε και ακούμε δηλώσεις από ανθρώπους που υπηρέτησαν και υπηρετούν σε πολλά και διάφορα υπεύθυνα πόστα και ειδικά για το περιβάλλον και την προστασία του και ξαφνικά ανακάλυψαν τον τροχό και αυτά που έπρεπε να έχουν γίνει.

oikologicarodiaka.wordpress.com

Πηγή: http://www.grafida.net


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου